a.readmore { /* CSS properties go here */ }

Δευτέρα 30 Ιανουαρίου 2012

Χειροποίητο σαπούνι με αγνό ελαιόλαδο


Χειροποίητο, "χωριάτικο" σαπούνι με αγνό ελαιόλαδο


Έπειτα από παράκληση του ecoChris σας δίνω τη συνταγή που χρησιμοποιώ εγώ εδώ και τέσσερα χρόνια για παρασκευή σαπουνιού.
Η συγκεκριμένη συνταγή μου δίνει έξι σαπούνια των 100 περ. γραμμαρίων το καθένα.

Χρόνος παρασκευής: 20-30 λεπτά.
Χρόνος ωρίμανσης σαπουνιού: 4-6 εβδομάδες.

Βασικά Συστατικά
Βάση-έλαιο (ελαιόλαδο ή ελαφρύτερα λάδια)
Νερό (αποσταγμένο κατά προτίμηση)
Οξύ (NaOH, [υδροξείδιο του νατρίου] κοινώς καυστική σόδα ή KOH, [υδροξείδιο του καλίου] κοινώς καυστική ποτάσα)
Βότανα
Αιθέρια έλαια

Ποσότητες
Βάση-έλαιο 500 γραμμάρια
Νερό 150 γραμμάρια
Οξύ 70 γραμμάρια
Βότανα 2-3 κ. σούπας
Αιθέρια έλαια 5-6 σταγόνες

Διαδικασία παρασκευής (θερμή μέθοδος)
Σε μια κατσαρόλα ρίχνω το νερό και ζεσταίνω μέχρι να γίνει χλιαρό (να έχουν ζεσταθεί δηλαδή τα τοιχώματα της κατσαρόλας).
Ρίχνω λίγη-λίγη την καυστική σόδα ή ποτάσα ανακατεύοντας συνεχώς με ξύλινη κουτάλα.

Αφού διαλυθεί καλά, ρίχνω το λάδι και συνεχίζω το ανακάτεμα σε χαμηλή φωτιά.
Κάποια στιγμή ο "χυλός" -γιατί με χυλό μοιάζει στην αρχή- αρχίζει να αποκτά μεγαλύτερη πυκνότητα, να "δένει" κάπως δηλαδή.
Σ' αυτό το σημείο κλείνω τη φωτιά και αφήνω να πάρει λίγες ακόμα βράσεις.

Αποσύρω απ' τη φωτιά, αφήνω να σταθεί λίγη ώρα και κατόπιν το βάζω σε καλούπια.
Τα αιθέρια έλαια τα προσθέτω αργότερα, όταν δούμε πως το σαπούνι μας έχει αρχίσει να "γίνεται".

Αφήνω να κρυώσει και αποθηκεύω σε χώρο μακριά από ρεύματα.


ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ
Τόσο η καυστική σόδα όσο και η καυστική ποτάσα, είναι οξέα και ως εκ τούτου χρειάζεται μεγάλη προσοχή στη χρήση τους.
Εννοείται πως δεν τα αγγίζουμε ποτέ με γυμνά χέρια, φοράμε πάντα χοντρά γάντια και δεν εισπνέουμε τους ατμούς που εκλύονται κατά τη διάρκεια ανάμιξής της με το νερό.
Φροντίζουμε να έχουμε ανοιχτό απορροφητήρα και ίσως και κάποιο παράθυρο στην κουζίνα μας.
Τέλος αποθηκεύουμε το οξύ μας σε μέρος ασφαλές και απρόσιτο σε μικρά παιδιά.


Σημειώσεις - παρατηρήσεις:

Αν θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε βότανα στην παρασκευή του σαπουνιού (που θέλουμε), φτιάχνουμε ένα έγχυμα (οδηγίες για την παρασκευή του εδώ) με το νερό της συνταγής μας.
Σουρώνουμε και χρησιμοποιούμε αφού έχουμε αφήσει να κρυώσει.

Χρώμα:
Κατά τη διάρκεια παρασκευής του, το σαπούνι μας έχει χρώμα καφετί. Όσο "γίνεται" λευκαίνει. Στο τέλος θα έχουμε ένα λευκό σαπουνάκι. Δεν έχω πειραματιστεί ποτέ με χρώματα. Αν κάποιος άλλος το έχει κάνει ας μας διαφωτίσει.

Η Καυστική σόδα και ο χρόνος ωρίμανσης του σαπουνιού μας
Η καυστική σόδα (NaOH) ή αλλιώς υδροξείδιο του νατρίου, είναι στέρεη, λευκή και κρυσταλλική. Η χρήση της μας δίνει σαπούνια πιο σκληρά. Προσωπικά την προτιμώ από την καυστική ποτάσα.

Χρόνος ωρίμανσης
Ένα "φρέσκο" σαπούνι δεν είναι κατάλληλο για χρήση επειδή διατηρεί ακόμη την οξύτητά του. Γι' αυτό χρειάζεται να "μείνει" το σαπούνι μας, να ωριμάσει δηλαδή ώστε ν' αποβάλλει τον οξύ του χαρακτήρα.
Καθώς τα σαπούνια μας ωριμάζουν, απαλλάσονται από την καυστική σόδα. Κι αυτό γιατί η καυστική σόδα αντιδρά χημικά με το διοξείδιο του άνθρακα της ατμόσφαιρας, σχηματίζοντας στην επιφάνεια του σαπουνιού μια λευκή σκόνη. Η σκόνη αυτή είναι ανθρακικό νάτριο, η γνωστή μας σόδα δηλαδή.
Ο σχηματισμός της λευκής αυτής σκόνης στην επιφάνεια του σαπουνιού είναι ένα καλό σημάδι πως το σαπούνι μας είναι πια έτοιμο.
Παρόλα αυτά, όσο "παλιώνει" το σαπούνι, τόσο καλύτερο γίνεται.
Σαν το καλό κρασί δηλαδή :)

Χρήση βοτάνων και αιθερίων ελαίων

Έπειτα από σχετικούς πειραματισμούς έχω καταλήξει στους εξής συνδυασμούς:

Σαπούνι για το πρόσωπο
Βότανο: Χαμομήλι ή λεβάντα
Έλαιο: Ελαιόλαδο
Αιθέρια έλαια: bergamont, lavender, rosemary, tea-tree, vetiver για λιπαρές επιδερμίδες ή ylang-ylang, geranium, lavender, neroli, frankinsence, rose, palmarosaγια ξηρές επιδερμίδες.
Γενικώς για νεότερες ηλικίες χρησιμοποιώ περισσότερο λεβάντα, χαμομήλι, γεράνιο και πορτοκάλι (ειδικά για καπνιστές).

Σαπούνι για λούσιμο
Βότανο: Δεντρολίβανο, θυμάρι σε περιπτώσεις πιτυρίδας
μελισσόχορτο, φασκόμηλο, αχιλλεία για λιπαρά μαλλιά
καλέντουλα και χαμομήλι για ξηρά,
τσουκνίδα, τζίνσενγκ για άτονα, θαμπά μαλλιά.
Έλαιο: Ελαιόλαδο+δαφνέλαιο
Αιθέρια έλαια: bergamont, juniper, lemon, rosemary, clary sage, mandarin για λιπαρά μαλλιά ή neroli, lavender, rosewood, myrh, rose, peppermint

Σαπούνι για το σώμα
Βότανο: Χαμομήλι,μέντα, ιβίσκος, λεβάντα,
Έλαιο: Ελαιόλαδο
Αιθέρια έλαια: lemon, mint, lavender, orange, rosewood, ylang-ylang
Ειδικά στα σαπούνια για το σώμα, οι συνδυασμοί είναι θέμα γούστου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου